Między skuteczne klejnoty Słowacji się zaliczają jaskinie. Ochrone wszystkich jaskiń na Słowacji zapewnia Zarząd jaskiń słowackich. Szeroką publiczność ale i znawców różnego zamierzenia zagadują jaskinie swojimi ciekawostkami. Narodową przyrodną pamiątką jest Dziemianowska jaskinia wolności v Tatrach Niskich. Jej długość jest 8126 m a głębokość 120m / różnica wysokościowa-wertykalny odstęp /.
Wielki obwód po komletnym remoncie jest już uruchomiony. Jaskinie Dziemianowskie są najdłuższym jaskinnym systemem na Słowacji. Dziemianowska jaskinia wolności jest też najwięcej odwiedzaną jaskinią na Słowacji. W Dziemianowskiej dolinie w Tatrach Niskich jest godna uwagi Dziemianowska lodowa jaskinia, która ma występowanie trwałej lodowej wypełni,rzadką jaskinną faune,masywne kształty w podziemnych miejscach z bogatą historią. Znajduje się na północnej stronie Tatr Niskich na prawej stronie Dziemianowskiej doliny,pare kilometrów pod znanym narciarskim ośrodkiem Jasna.
Koło Kamiennej chaty prowadzi leśna ścieżka z tablicami naukowego chodniku i dwomi wypoczynkowymi miejscami. Z Liptowskiego Mikulaszu jest to kierunek Jasna a odległość jakieś 10km. Między dalsze Narodowe przyrodne pamiątki i jaskinie światowego dziedzictwa należy i Dobszyńska lodowa jaskinia. Momentalne zalodnienie Dobszyńskiej lodowej jaskini trwa tysiąclecie w nadmorskiej wysokości 920 aż 950m. Osiąga długość 1483m a głębokość 112m/różnica wysokościowa-wertykalny odstęp/. Chodzi o statyczną-dynamiczną jaskinie z innymi zimowym i letnim trybem krążenia powietrza. Zimne powietrze krąży w zimowym okresie z powierzchni do pod ziemi, w lecie odwrotnie. Pojawia się tu lodowa wypełnia v różnych formach a grubość lodu przekracza 25m na niektórych miejscach.
